kölgə

kölgə
I
сущ.
1. тень:
1) пространство, защищенное чём-л. от лучей солнца. Gündə və kölgədə на солнце и в тени, zəif kölgə слабая тень, bütöv kölgə сплошная тень, kölgədəki hərarət температура в тени, kölgədə dincəlmək отдыхать в тени, kölgədə oturmaq сидеть в тени
2) темное отражение на чем-л., отбрасываемое предметом, освещенным с противоположной стороны. Kölgə düşür nəyə, haraya тень падает на что, куда; kölgə salmaq бросать тень, ağacın kölgəsi тень дерева
3) места на рисунке, картине (пятна, штрихи и т.п.), изображающие наименее освещенные участки чего-л. Şəkildə işıq və kölgə təzadı контраст света и тени на картине
4) неясные в темноте очертания фигуры человека, животного или предмета; силуэт. Qaranlıqda bir kölgə göründü в темноте показалась какая-то тень
5) отражение какого-л. внутреннего состояния на лице, в глазах человека (обычно печального и тревожного). Üzündə yorğunluq kölgəsi var idi тень усталости лежала на его лице, təşviş kölgəsi тень беспокойства
2. мед. затенение (затенённое место, потемнение, обнаруживаемое при рентгене)
II
прил. теневой:
1. относящийся к тени. Kölgə zonası физ. теневая зона
2. находящийся в тени. Evin kölgə tərəfi теневая сторона дома, dağın kölgə yamacı теневой склон горы
3. представляющий тень (на картине). Peyzajın kölgə yerləri теневые места пейзажа
4) разг. действующий, существующий незаконно; уклоняющийся от налогов. Kölgə biznesi теневой бизнес, kölgə iqtisadiyyatı теневая экономика
◊ qara kölgələr черные тени; ölüm kölgəsi тень смерти; kölgə kimi sürünmək ползти неотступно как тень, kölgə kimi izləmək преследовать как тень; öz kölgəsindən qorxmaq (hürkmək) бояться своей тени; kölgə salmaq бросать тень на кого, на что; kölgəsində dolanmaq (yaşamaq) kimin жить под чьим покровительством; gözlərimə kölgə çökdü потемнело в глазах (в глазах стало темно); qorxu kölgəsi тень страха; sizin kölgənizdə под вашим покровительством; kölgəsi də görünməyib kimin, nəyin не показывался где; kölgədə qoymaq kimi оставить в тени (опередить, оставить позади; превзойти по значимости, по качеству) кого, что; kölgədə qalmaq оставаться в тени; kölgəsini qamçılamaq (qılınclamaq) kimin постоянно хулить, поносить, бранить кого

Azərbaycanca-rusca lüğət. Dörd cilddə. Bakı, “Şərq-Qərb”. . 2006.

Игры ⚽ Поможем решить контрольную работу

Полезное


Смотреть что такое "kölgə" в других словарях:

  • kölgələmə — «Kölgələmək»dən f. is …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • kölgələnmə — «Kölgələnmək»dən f. is …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • kölgə — is. 1. Qarşı tərəfdən işıq düşən hər hansı bir şeyin qara əksi. Binanın kölgəsi. Kölgəsi yerə düşmək. – . . Kəndlilər gəlib çömbəliblər tayanın kölgəsində. C. M.. Bizim bağa su axıdır açdığın bərə; Bizim tutdan sizin bağa kölgə düşəcək. M. Araz.… …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • kölgəli — sif. 1. Kölgə salan, kölgəsi olan. Kölgəli qarağac. Kölgəli ağac. – Eldar ətrafa yaxşı bələd olduğundan, yaxında iri, sərin kölgəli bir söyüd ağacını göstərərək: – Gedək, bir az dincələk, – dedi. M. Rz.. Odlu mizrabına qurban olum, yar! Çal, səni …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • kölgələnmək — f. 1. Kölgə düşmək, kölgəli olmaq, kölgə salmaq, bir qədər qaranlıqlaşmaq. Ağaclar kölgələndi. – . . Dik yuxarı dırmandıqca meşə kölgələnib sərinlənirdi. Ə. Ə.. 2. Kölgə düşən yerdə oturmaq, kölgədə gizlənmək. Gündüzlər istinin dərdindən haman… …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • KOLG — Infobox Radio station name = KOLG city = Hagåtña area = Guam branding = slogan = Catholic Educational Radio for Guam and the Mariana Islands airdate = September 20, 1991 frequency = 90.9 MHz format = Catholic erp = 5,700 watts haat = 154 meters… …   Wikipedia

  • kölgələmək — f. 1. Kölgə salmaq, kölgədə gizlətmək, kölgə etmək. Çilingləri basdırdıqdan sonra kölgələmək lazımdır. // Görünməz etmək, qabağını tutmaq, kölgələndirmək. İşığı kölgələmək. 2. məc. Qaranlıq etmək: dumanlatmaq. Xatirələr xəyalını kölgələdi …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • kölgələnəcəg — (Bakı, Salyan) kölgəlik. – Kölgələnəcəg də yoxdu ki, oturub dincələsən (Bakı) …   Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti

  • kölgələndirmə — «Kölgələndirmək»dən f. is …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • kölgəlik — is. 1. Kölgə düşmüş yer, kölgə olan yer; kölgə, kölgəli yer. Kölgəlikdə oturmaq. Kölgəlikdə yatmaq. – Gorus dağının qaşında Nəbini isti vurur, bir kölgəlik tapıb uzanır. «Qaçaq Nəbi». Məxməri ormanlarda çiçək dərdiyin yerdə; Baxarsan, çiçəklər… …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • kölgələndirmək — f. 1. Kölgə salmaq, kölgə etmək: qaranlıqlaşdırmaq. Birdən pəncərəni başqa bir adam kölgələndirdi. M. Hüs.. 2. Bax kölgələmək 2 ci mənada …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti


Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»